[ Pobierz całość w formacie PDF ]
pora\enia lub niedowładów kończyn i zaburzeń czucia, w których podło\em są
zmiany w rdzeniu kręgowym. W ostrym zapaleniu rogów przednich rdzenia kręgowego
dochodzi do wybiórczego uszkodzenia komórek ruchowych dla 75
mięśni poprzecznie prą\kowanych (szkieletowych). Pozostałością po przebyciu tej
choroby są niedowłady lub pora\enia o charakterze wiotkim (nigdy o charakterze
spastycznym) oraz rozwijające się zaniki odnerwionych mięśni. Leczenie
uzale\nione jest w zasadzie od przyczyny powodujÄ…cej schorzenie. W uszkodzeniach
urazowych rdzenia z uszkodzeniem kręgosłupa pierwszorzędne znaczenie ma jak
najszybsze nastawienie zwichnięcia lub złamania. Osiąga się to np. stosując
odpowiedni wyciąg (jako przykład mo\e posłu\yć wyciąg bezpośredni na klamrze
czaszkowej za kości pokrywy czaszki w złamaniach i zwichnięciach odcinka
szyjnego), tzw. łó\eczka gipsowe dla dzieci, jak równie\ coraz powszechniej
stosowane operacyjne usztywnienie złamanego lub zwichniętego odcinka kręgosłupa.
Odbarcza to rdzeń kręgowy i w przypadkach ucisku wystarcza niekiedy do powrotu
funkcji w rdzeniu. W przypadkach guzów dą\y się do ich likwidacji na drodze
operacyjnej, jak te\ za pomocą naświetlań promieniami gamma, X (np. nacieki
białaczkowe) lub w inny sposób (np. lecząc gruzlicę). W przypadkach urazowych, w
których uszkodzenie rdzenia kręgowego nie zostało spowodowane przez części
kostne kręgosłupa, oraz w przypadkach innych (nieurazowych) pozostaje tylko
postępowanie tzw. objawowe^ Podstawowe znaczenie, niezale\nie od przyczyny
uszkodzenia, ma zawsze właściwa pielęgnacja. Składają się na nią: odpowiednie
układanie dziecka (zwłaszcza kończyn objętych niedowładem lub pora\eniem),
troskliwa pielęgnacja skóry (profilaktyka przeciwodle\y-nowa), uregulowanie
czynności pęcherza moczowego i jelita grubego. Olbrzymie znaczenie i
niezastąpioną niczym rolę ma usprawnianie (rehabilitacja). Składa się na nie
cały zespół specjalistycznych zagadnień, których wspólnym celem jest
przywrócenie poszkodowanemu dziecku jak największej sprawności oraz zapobieganie
rozwojowi niekorzystnych następstw. Uwarunkowane to jest - a priori - poziomem
rdzenia, na którym nastąpiło uszkodzenie. Przy tzw. "niskich" uszkodzeniach (w
odcinku lędzwiowym) mo\liwe jest nauczenie chodzenia za pomocą kuł i aparatów
stabilizujących kończyny dolne. Przy uszkodzeniach "wysokich", gdy obejmują one
mięśnie tułowia, poruszanie się jest mo\liwe jedynie na wózku inwalidzkim. Przy
niedowładach kończyn wykonywane są niekiedy zabie-76
gi operacyjne typu korekcyjnego (np. transpozycje ścięgien mięśni czynnych w
miejsce mięśni pora\onych i inne). Rehabilitacja w uszkodzeniach rdzenia z
niedowładami kończyn jest długotrwała i wymaga od dziecka i jego opiekunów oraz
od zespołu leczniczo-rehabilitacyjnego wiele wytrwałości i przekonania, o jej
znaczeniu. 21. Amputacje kończyn
Wśród przyczyn amputacji (odcięcia) kończyn u dzieci wymieniane są przede
wszystkim: du\ego stopnia deformacje kończyn, nowotwory układu kostno-stawowego
i mięśniowego oraz urazy. Du\ego stopnia deformacje kończyn spowodowane są
wadami wrodzonymi i zaburzeniami rozwojowymi. Dziecko mo\e przyjść na świat bez
jednej lub kilku kończyn (tzw. amelia), z kończynami szczątkowymi, nie w pełni
wykształconymi (np. fokomelia) albo te\ z ró\nego rodzaju zniekształceniami
upośledzającymi czynności lokomocyjne (w przypadkach zniekształceń kończyn
dolnych) lub manipulacyjne (w przypadkach zniekształceń kończyn górnych). W tych
przypadkach amputacje sÄ… dokonywane jedynie wtedy, gdy inne metody leczenia
zachowawczego i operacyjnego nie przynoszą po\ądanych wyników, a istniejące
zniekształcenie w znacznym stopniu utrudnia funkcjonowanie dziecka. Nowotwory
złośliwe kończyn u dzieci to przede wszystkim:
mięsak kości i mięśniakomięsak poprzecznie prą\kowany (mięsak prą\kowo-
komórkowy). Występują one przewa\nie u dzieci starszych i młodzie\y (15.-19. rok
\ycia). Amputacja kończyny (najczęściej wysoka, z wyniszczeniem w stawie
ramiennym lub biodrowym) jest często w takich przypadkach zabiegiem niezbędnym i
zasadniczym w kompleksowym leczeniu groznego dla \ycia dziecka nowotworu.
Ró\norodne urazy, którym mogą ulegać dzieci, same mogą spowodować natychmiastową
amputację (amputacja urazowa w urazach narzędziami tnącymi) lub mogą spowodować
[ Pobierz całość w formacie PDF ]