[ Pobierz całość w formacie PDF ]
1925 przyłączyła się do nieudanej opozycji Zinowiewa-Kamieniewa
przeciw Stalinowi. Odtąd przez cały okres stalinowskiej dyktatury
nieobecna w \yciu publicznym.
LEVI (HARTSTEIN) PAUL (1883-1938) - niemiecki s-d, adwokat. W czasie
pobytu na emigracji w Szwajcarii uczestnik zim-merwaldzkiej lewicy,
pózniej w Niemczech komunista. W latach 20-tych powrócił do s-d.
LITWINW MAKSIM MAKSIMOWICZ (1876-1951) syn zamo\nej polskiej
rodziny. Zgłosił się do wojska jako ochotnik i tam zainteresował się
marksizmem. W 1901 aresztowany w składzie Kijowskiego Komitetu SDPRR,
w 1902 uciekł z kijowskiego więzienia za granicę, od 1903
bolszewik. W 1905 bez powodzenia próbował dostarczać broń z Anglii do
Rosji. Prócz krótkich wyjazdów do Rosji niemal cały czas na
emigracji, od 1907 w Londynie. Reprezentował bolszewików w
Międzynarodowym Biurze Socjalistycznym (II Międzynarodówka). Po
przewrocie pazdziernikowym pierwszy radziecki przedstawiciel
polityczny (ambasador) w Anglii, aresztowany w retorsji za
aresztowanie Lockharta w Moskwie i za niego te\ wymieniony. Udana
działalność dyplomatyczna, zastępca ludowego komisarza, od 1930 do
1939 w szczytowym okresie stalinowskiego terroru ludowy komisarz
spraw zagranicznych, zwiastun pokoju na Zachodzie; jego przemówienia
wypełniały kolumny radzieckiej prasy i były popularne. Zdegradowany w
latach przyjazni z hitlerowskimi Niemcami, od 1941 ambasador w
Stanach Zjednoczonych.
AUNACZARSKI (WOINOW) ANATOLIJ WASILJEWICZ (1875-1933). Płodny
dziennikarz i lektor, słaby dramaturg i pisarz (o poziomie literackim
świadczy wybrany pseudonim). Pochodzi z Połtawy, z rodziny urzędnika
o radykalnych poglądach, od 15 roku \ycia studiował marksizm, od 17
agitował robotników. Po ukończeniu gimnazjum pojechał na uniwersytet
w Zurychu. W 1899 roku wraca do Rosji, prowadzi działalność
propagandową. Trzykrotnie na krótko aresztowany, wyroki nie
przekraczają kilku miesięcy, z zesłania do Kaługi, Wołogdy, pogłębia
wiedzę, pierwsze publikacje. Od 1903 na emigracji i, przyłączywszy
się do bolszewików popularyzuje ich stanowisko obje\d\ając wszystkie
środowiska emigracyjne w Europie, nie odmawia tak\e wygłoszenia na
III Zjezdzie partii referatu o zasadach powstania zbrojnego. W czasie
rewolucji 1905 działa w prasie, po miesięcznym aresztowaniu
emigruje a\ do następnej rewolucji. Współpracownik wielkich
emigracyjnych wydawnictw bolszewickich. Uczeń Avenariusa, rozszedł
się z Leninem
190
po konfliktach na tle filozoficznym w latach 1908-09. Nieudana próba
stworzenia nowej partii (grupa Wpieriod). W latach wojny w grupie
Trockiego-Martowa. Wrócił do Rosji przez Niemcy z drugim transportem
emigrantów, przez kilka miesięcy był mie\rajoncem", a\ do chwili
włączenia się ich do bolszewików w lipcu 1917 roku. W ten sposób
powrócił do Lenina. Przez krótki czas siedział w więzieniu w okresie
Rządu Tymczasowego, oskar\ony (wraz z czołówką bolszewików) o zdradę
państwa kontakty z Niemcami. ,,I przed uwięzieniem i w więzieniu
niejednokrotnie znajdowałem się w niezwykłą niebezpiecznej dla mego
\ycia sytuacji". Wypuszczony w miesiąc po pazdziernikowym przewrocie
ludowy komisarz oświaty (do 1929). W latach wojny domowej wiele
jezdził po frontach i strefie przyfrontowej, stale zajmując się
agitacją. Znany z niespo\ytej działalności wykładowej równie\ w
Moskwie. W 1923 wydał ksią\kę o przywódcach rewolucji, nie
wspomniawszy o Stalinie. Ten błąd kosztował go wieloletnią niełaskę i
sprawił, \e znalazł się w autentycznym niebezpieczeństwie. Umarł w
drodze do Hiszpanii, gdzie mianowany został ambasadorem.
MALINOWSKI ROMAN WACAAWOWICZ (1876-1918). Polak urodzony pod
Płockiem. Krawiec, następnie tokarz. Trzy kradzie\e, procesy karne. W
czasie słu\by wojskowej został agentem tajnej policji. Najpierw
mieńszewik, od 1910 przeszedł do bolszewików. Przez Lenina
dokooptowany do KC, mianowany przewodniczącym Biura Rosyjskiego
(szefem partii na terytorium Rosji). Na polecenie Lenina dokonał
rozłamu we frakcji s-d Dumy Państwowej i został przywódcą frakcji
bolszewickiej. Jej działalnością kierował i pisał swe przemówienia
jednocześnie pod kierunkiem Lenina i Departamentu Policji. Ale w 1914
nowy naczelnik Departamentu Policji uznał, \e mieć za informatora
wybitnego posła do parlamentu jest sprzeczne z samą ideą państwa,
wypłacił Malinowskiemu pewną sumę pieniędzy i polecił wycofać się z
działalności w Dumie. (Istnieje pewne podobieństwo ze zdemaskowaniem
Azefa przez samą policję.) Malinowski bez \adnych wyjaśnień zrzekł
się pełnomocnictw parlamentarnych i zniknął. Zaczęły krą\yć pogłoski,
\e był prowokatorem, ale Lenin-Zinowiew-Hanecki zrehabilitowali go w
1914 i po raz kolejny w 1917: Instancje kierownicze partii są
absolutnie przeświadczone o politycznej uczciwości Malinowskiego...
Oskar\enia są absolutnie bzdurne". W czasie wojny w wojsku, dostał
się do niemieckiej niewoli. W 1918 postanowił wrócić do Rosji
Radzieckiej po zagwarantowaniu mu przez Lenina osobistego
bezpieczeństwa (sądząc z pogłosek, notatkę poręczającą z podpisem
Lenina zarekwirowano mu na granicy). 5 listopada 1918 postawiony
przed Trybunałem w obecności Lenina. Malinowski wygłosił 6-godzinną
mowę obrończą. Rozstrzelany natychmiast.
191
MARTOW (CEDERBAUM) JURIJ OSIPOWICZ (1873-1923). Działalność
[ Pobierz całość w formacie PDF ]